Milli mücadeleden sonra yapılacak olan barış konferansına Ankara Hükümeti ile İstanbul Hükümetinin birlikte çağırılması bardağı taşıran son damla olmuştu. Artık saltanatın kaldırılma vakti gelmişti. Zaten fiilen ortada ne bir padişah, ne de onun hükümeti vardı. Türk Halkı hakimiyetini Mustafa Kemal önderliğinde kendi eline geçirmişti.
Kanun teklifi meclise geldiğinde büyük tepkiler oluşmuş, muhalefet kanun tasarısının komisyonlarda görüşülmesini talep etmiş ve tasarı komisyonlarda görüşülmeye başlanmıştı. Ancak ortaya çıkan tablo saltanat ve hilafet yanlılarının bu görüşmeleri uzatacağını, ve bu tasarının kabul edilmemesi için zaman kazanmaya çalıştıklarını gösteriyordu.
Mustafa Kemal olaya müdahale etmek zorunda kaldı ve komisyon üyelerine şu muhteşem konuşmayı yaptı :
"Hakimiyet ve saltanat hiç kimse tarafından hiç
kimseye, ilim icabıdır diye müzakereyle, münakaşa ile verilemez. Hakimiyet, saltanat
kuvvetle, kudretle ve zorla alınır....Şimdi de, Türk milleti hakimiyet ve saltanatını isyan ederek kendi eline bilfiil almış
bulunuyor. Bu bir emrivakidir. Mevzubahis olan, millete saltanatını,
hakimiyetini bırakacak mıyız, bırakmayacak mıyız meselesi değildir. Mesele
zaten emrivaki olmuş bir hakikati ifadeden ibarettir. Bu behemehal olacaktır.
Burada içtima edenler meclis ve herkes meseleyi tabiî görürse, fikrimce muvafık
olur. Aksi takdirde, yine hakikat usulü dairesinde ifade olunacaktır. fakat
ihtimal bazı kafalar kesilecektir."
Bu muhteşem konuşmadan sonra 1 Kasım 1922 tarihinde Saltanat kaldırıldı ve Cumhuriyete giden yolda çok önemli bir adım atıldı...
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder